Wet Franchise: het instemmingsrecht van de franchisenemer(s)

In de aftrap van deze blogreeks bespraken wij dat wij u zullen meenemen in de belangrijkste veranderingen en gevolgen van de Wet Franchise. De vorige blog stond in het teken van de informatieplicht en de onderlinge verhouding tussen franchisegevers en franchisenemers. In deze blog gaan wij in op het instemmingsrecht van de franchisenemer(s).

Instemmingsrecht

In veel bestaande franchiseovereenkomsten is een bepaling opgenomen dat de franchisegever de franchiseformule eenzijdig kan wijzigen of een afgeleide formule kan exploiteren zonder voorafgaande instemming van de franchisenemer(s). Deze mogelijkheid is met de invoering van de Wet Franchise blijven bestaan, maar ontkomt (in het belang van de franchisenemers) niet aan enkele nieuwe wettelijke voorwaarden.

De Wet Franchise bepaalt dat instemming van de (meerderheid van dan wel betrokken) franchisenemer(s) namelijk nodig is voor situaties waarin de franchisegever voornemens is wijzigingen door te voeren in de franchiseformule of een afgeleide formule te gaan exploiteren met mogelijke financiële gevolgen voor de bestaande franchisenemer(s).

Dit instemmingsrecht gaat voor lopende franchiseovereenkomsten uiterlijk op 1 januari 2023 en voor nieuwe franchiseovereenkomsten direct in.

Gevallen

De Wet Franchise geeft een opsomming van de gevallen waarin instemming van de franchisenemer(s) nodig is. Dit is het geval bij een voorgenomen wijziging in de franchiseformule dan wel bij het voornemen een afgeleide formule te (laten) exploiteren, waarbij de franchisegever:

1. een investering van de franchisenemer verlangt;
2. een verplichting van de franchisenemer tot betaling van een vergoeding, opslag of andere financiële bijdrage, anders dan de in onderdeel a bedoelde investering, invoert of wijzigt ten nadele van de franchisenemer;
3. van de franchisenemer verlangt andersoortige kosten voor zijn rekening te nemen; of
4. redelijkerwijs kan voorzien dat uitvoering van het voornemen leidt tot een derving van de omzet van de onderneming van de franchisenemer.

Kort gezegd, er bestaat dus voornamelijk een financiële trigger voor het instemmingsrecht.

Wijze van instemming

Indien sprake is van één (of meerdere) van bovenstaande gevallen, dan heeft de franchisegever de instemming nodig van:

1. de meerderheid van de franchisenemers; of
2. de door de voorgenomen wijziging geraakte franchisenemer(s).

Het is aan de franchisegever om te bepalen op welke wijze hij de instemming van de (meerderheid van dan wel betrokken) franchisenemer(s) wenst en denkt te verkrijgen. Overigens kan de franchisegever ook tactische voordelen halen uit het voorleggen van het instemmingsverzoek aan het vertegenwoordigende orgaan van de franchisenemers.

Drempelbedragen

Om te voorkomen dat de franchisegever voor elke kleine wijziging de instemming van de (meerderheid van dan wel betrokken) franchisenemer(s) nodig heeft en hierdoor in zijn ondernemerschap wordt beknot, kunnen drempelbedragen worden afgesproken.

De hoogte van het drempelbedrag hangt af van de omstandigheden van het geval en dient met inachtneming van goed franchisegever- en franchisenemerschap (zie hiervoor de vorige blog) te worden bepaald. De franchisegever zal uiteraard enige regie (willen) hebben op de bepaling van de hoogte van het drempelbedrag en er dus goed aan doen deze vast te leggen in de franchiseovereenkomst. Let wel, de financiële drempel mag niet dusdanig hoog zijn dat het instemmingsrecht in feite een dode letter wordt.

Komt de voorgenomen wijziging uit boven het drempelbedrag, dan zal de instemming van de (meerderheid van of betrokken) franchisenemer(s) benodigd zijn. Mocht de drempelwaarde in het geheel niet zijn afgesproken, dan is instemming altijd nodig, ongeacht de omvang van de verlangde investering, de financiële bijdrage of de omzetderving.

Tot slot

Bij het aangaan van een franchiseovereenkomst is het dus van belang om ervoor te zorgen dat de instemmingsverplichtingen (en de drempelbedragen) goed worden uitgewerkt. Mocht u vragen hebben over uw (concept) franchiseovereenkomst, dan kijken we graag met u mee.