Disfunctionerende werknemers; voor veel werkgevers een hoofdpijndossier want, hoe nu verder? Uitgangspunt zou moeten zijn om het functioneren van de werknemer te verbeteren, zodat de arbeidsrelatie kan worden voortgezet. Vaak ligt de situatie door bijkomende omstandigheden toch net iets anders, waardoor u als werkgever de arbeidsovereenkomst met de werknemer wil beëindigen. Wat wordt het: een verbetertraject of ontslag? In deze bijdrage help ik u met het vinden van het antwoord op deze vraag. Ook kijken we naar het inzetten van een verbetertraject bij thuiswerken.
Wachten of opstarten van een verbetertraject
In het geval u eraan denkt om de arbeidsovereenkomst te beëindigen, bijvoorbeeld in het geval van bijkomende omstandigheden zoals eerdere voorvallen of blijvende ongeschiktheid in het functioneren, is een verbetertraject noodzakelijk. Behalve indien u onderling overeenstemming bereikt over de beëindiging van de arbeidsovereenkomst. Graag sta ik samen met u stil bij de vraag of door het thuiswerken - als gevolg van corona - moet worden gewacht met het opstarten van een verbetertraject. En zo nee, hoe het verbetertraject dan moet worden vormgegeven.
Disfunctioneren; wat betekent dat nu eigenlijk?
Allereerst de disfunctionerende werknemer, wat wordt hieronder verstaan en wat wordt van u verwacht als werkgever? Bij disfunctioneren gaat het om de situatie dat de werknemer niet naar behoren (of verwachting van de werkgever) functioneert. Daarbij zal met name gekeken worden naar het functieprofiel van de werknemer en de beoordelingsgesprekken die zijn gevoerd.
Het disfunctioneren is voor zowel werknemer als werkgever een vervelende situatie. Des te meer reden waarom beide partijen zich moeten inspannen om het functioneren te verbeteren. Dit houdt voor u als werkgever onder andere het volgende in.
- Dat de werknemer tijdig op de hoogte moet worden gebracht over het onvoldoende functioneren.
- Dat u vervolgens de werknemer voldoende (reële) gelegenheid biedt om het functioneren te verbeteren. Dit zal plaatsvinden aan de hand van een schriftelijk verbetertraject met objectief meetbare verbeterpunten.
Leidt het bovenstaande niet of onvoldoende tot het verbeteren van het functioneren en kan de werknemer niet herplaatst worden in een andere passende functie? Dan kan de werkgever een ontbindingsverzoek indienen bij de kantonrechter.
Verbetertraject en thuiswerken
Zoals hierboven vermeldt dient de werknemer tijdig geïnformeerd te worden over het disfunctioneren. Dit impliceert dat u als werkgever, ook in geval van thuiswerken, niet kan wachten met de mededeling van het disfunctioneren. In het verlengde daarvan (en omdat we niet weten hoe lang de thuiswerksituatie nog duurt) is het logisch en aan te bevelen om ook het verbetertraject direct op te starten.
In een normale situatie is het opstarten van een goed verbetertraject vaak al een uitdaging. Maar in deze tijden van corona, waarbij de werknemers veelal ook nog eens thuiswerken, is het helemaal een uitdaging. Door het thuiswerken zijn de verbeterpunten namelijk lastiger te monitoren, terwijl sommige aspecten van de verbeterpunten door het thuiswerken zelfs niet of nauwelijks worden uitgevoerd. Het is dan ook des te meer van belang om de afspraken goed vast te leggen. Benoem in een verbeterplan alle verbeterpunten, ook de verbeterpunten die op dit moment niet of nauwelijks worden uitgevoerd. Vermeld daarbij ook waarom er op dit moment niet of minder goed aan deze verbeterpunten gewerkt kan worden. Gebruik daarbij natuurlijk wel uw gezond verstand. Bestaat het verbeterplan alleen (of grotendeels) uit verbeterpunten die op dit moment niet kunnen worden uitgevoerd (en dus ook niet kunnen worden verbeterd)? Ga dan met de werknemer in gesprek over het opschorten of het verlengen van het verbetertraject. Leg ook dit schriftelijk vast.
Daarnaast geldt dat er door het thuiswerken ook aanvullende afspraken gemaakt moeten worden over het digitale gedeelte van het verbetertraject. Het aanspreken, begeleiden en evalueren (meetbaarheid) zal namelijk veelal digitaal (online) verlopen. Dit neemt niet weg dat er nog steeds (intern of extern) begeleid en geëvalueerd moet worden. Met name het monitoren zal veelal creativiteit vereisen van u als werkgever. Maak hier concrete afspraken over en leg dit vast.
Verbeterd of ontslag?
Is het functioneren van de werknemer na het verbetertraject op het gewenste niveau, dan kan de arbeidsrelatie worden voortgezet. Dit is anders als de werknemer zelfs na het intensieve verbetertraject onvoldoende functioneert. In dat geval wilt u hoogstwaarschijnlijk afscheid nemen van de werknemer en is een gedegen disfunctioneringsdossier (inclusief verbetertraject) veelal noodzakelijk.
Uiteraard kan het voorkomen dat gedurende het verbetertraject het gesprek over een beëindiging van de arbeidsovereenkomst reeds gestart wordt. Wil de werknemer daar niet aan meewerken, dan is een ontbindingsverzoek bij de kantonrechter noodzakelijk. Van belang is dat een kantonrechter de arbeidsovereenkomst alleen zal ontbinden als:
- duidelijk is dat de werknemer ongeschikt is voor het verrichten van de arbeid (en de oorzaak niet gelegen is in ziekte of onvoldoende zorg van scholing vanuit de werkgever);
- de werknemer tijdig in kennis is gesteld van het disfunctioneren;
- de werknemer voldoende gelegenheid is geboden om het functioneren te verbeteren; en
- herplaatsing in een andere functie niet mogelijk is.
Om een en ander te kunnen aantonen, moet u over een behoorlijk opgebouwd dossier beschikken. Heeft u vragen over het opbouwen van een disfunctioneringsdossier of het opstarten van een verbetertraject? Neem dan contact met ons op.
Kennisdossier ziekte en disfunctioneren in tijden van corona
Ziekte en disfunctioneren zijn onderwerpen waar iedere werkgever vroeg of laat mee te maken krijgt. Terwijl de wereld stil is komen te liggen door corona, zijn er natuurlijk nog steeds werknemers die ziek worden en/of disfunctioneren. Lees meer hierover in dit kennisdossier.
