Middelen bij verzuim

Op schade zit niemand te wachten, maar wat als uw contractspartij niet op tijd (of genoeg) producten levert? Of het geleverde product is van mindere kwaliteit? De kans is groot dat – hoe vervelend ook – u eens te maken krijgt met schade. Gelukkig kent de wet voor dit soort situaties zes middelen. We zetten ze in deze blog voor u op een rij. 

Voordat u (een van) de middelen inzet, is het belangrijk dat u zich eerst afvraagt of het geleverde inderdaad niet voldoet aan de overeenkomst. Is het antwoord op deze vraag bevestigend, dan moet u de ander doorgaans de mogelijkheid bieden om de overeenkomst (alsnog) na te komen. Wordt de overeenkomst niet binnen de redelijk gestelde termijn nagekomen, dan is de ander in verzuim en kunt u (rechts)maatregelen treffen. 

Lees ook:

• Conformiteit en het belang van de onderzoeksplicht
  
  
• De (getrapte) ingebrekestelling: niet afwachten maar handelen

Wat zijn de opties?
De wet kent een zestal middelen: opschorting, verrekening, ontbinding, vernietiging, schadevergoeding en nakoming.
 
Opschorting 
Moet u ook nog presteren – bijvoorbeeld door een levering of betaling – dan kunt u uw prestatie opschorten zolang de ander in verzuim is. Let op: de volgorde en samenhang van de prestaties zijn zeer belangrijk, laat u daarom goed adviseren om te voorkomen dat u onrechtmatig opschort.

Verrekening 
Als u over en weer een vordering hebt, kunt u ervoor kiezen om deze met elkaar te verrekenen. Het grote voordeel van verrekening is dat hierbij geen medewerking van de ander is benodigd. 

Ontbinding 
Ontbinding bevrijdt de partijen van de verplichtingen uit de overeenkomst en zorgt ervoor dat partijen de prestaties dienen terug te draaien. Zo kan bijvoorbeeld een product worden geretourneerd of een betaling worden teruggeboekt. Is het product al gedeeltelijk verbruikt? Dan dient er te worden betaald naar de waarde van hetgeen al is verbruikt. 

Vernietiging 
Vernietiging zorgt ervoor dat de overeenkomst uiteindelijk nooit heeft bestaan. Alles moet worden teruggebracht naar de situatie zoals het was bij het aangaan van de overeenkomst. 

Schadevergoeding
Naast het beëindigen van de overeenkomst kan het ook een keuze zijn om de geleden schade, bijvoorbeeld gederfde winst, te laten vergoeden. De te vergoeden schade moet aantoonbaar het gevolg zijn van de tekortkoming van de ander.

Nakoming
Met nakoming  vordert u dat de andere partij de overeenkomst alsnog nakomt; bijvoorbeeld door een ingebrekestelling te versturen of nakoming te vorderen bij de rechter.

Regelend recht 
De bovenstaande middelen zijn, op vernietiging na, van regelend recht. Dit betekent dat er contractueel van kan worden afgeweken. Zo worden verrekening en opschorting in veel algemene voorwaarden uitgesloten. Het is dan ook altijd zaak om – voordat u actie onderneemt – de overeenkomst en de toepasselijke algemene voorwaarden te raadplegen. 

Wanneer welk middel? 
In veel gevallen zijn er meerdere middelen mogelijk. De keuze voor het middel wordt dan ook bepaald door uw doel en de verhouding met de andere partij. 

Als de andere partij nog wel kan presteren maar dat niet doet, dan heeft opschorting de voorkeur. Tenminste, als u nog wilt dat de ander presteert. Heeft u er geen vertrouwen meer in dat de andere partij haar afspraken nakomt? Dan is een (gedeeltelijke) ontbinding mogelijk de beste optie. 

De ander werkt niet mee
Het inroepen van bovenstaande opties leidt niet altijd tot resultaat. Zo kan bij opschorting een discussie ontstaan of er eerst moet worden betaald of geleverd. De discussie kan zo ver gaan dat partijen niet langer met elkaar door willen en de overeenkomst alsnog moet worden ontbonden. De vraag is dan wie wat verschuldigd is en of u aanspraak kunt maken op een schadevergoeding. 

Als u in een patstelling beland bent, is het aan te raden om u door een advocaat te laten bijstaan. Nog beter is om vooraf advies in te winnen en zo een discussie te voorkomen. 

En beëindiging dan?
Beëindiging of opzegging is niet in de wet geregeld maar is afhankelijk van de overeenkomst. 

Er zijn meer dan voldoende middelen om de overeenkomst te redden en/of schade te voorkomen. Let wel op dat u het middel niet verkeerd toepast en zelf in verzuim geraakt. Hoe dan ook is ons advies om u te laten bijstaan door een specialist. Uiteraard helpen wij u hier graag bij.