U handelt steeds vaker buiten de Nederlandse grenzen. Of het nu gaat om de inkoop van onderdelen uit China of om de verkoop van uw producten in Duitsland, u heeft te maken met buitenlandse rechtssystemen. De toename van (internationale) handel en bijkomende complexiteit van buitenlandse rechtssystemen zorgen voor een verhoogde mogelijkheid van juridische geschillen. Binnen de EU zijn deze kwesties goed geregeld en kunt u bijvoorbeeld met een in Nederland behaald vonnis in de meeste gevallen vrijwel direct rechtsmaatregelen treffen in het EU-land van uw contractspartij. Maar hoe zit dit eigenlijk als u handelt met contractspartijen buiten de EU? Kunt u dan net zo gemakkelijk met een Nederlands vonnis rechtsmaatregelen treffen in dat desbetreffende land?
Het antwoord hierop is simpelweg: nee. Landen zijn in beginsel soeverein, hetgeen betekent dat zij zelf kunnen beslissen of zij gehoor geven aan een Nederlands vonnis. Natuurlijk kan het zijn dat landen afgesproken hebben dat zij onder bepaalde voorwaarden of onvoorwaardelijk elkaars vonnissen tenuitvoerleggen, maar een dusdanig verdrag tussen landen moet dan wel bestaan.
Een voorbeeld: u heeft een vordering op een Chinese contractspartij uit hoofde van een overeenkomst waarin geregeld is dat de Nederlandse rechter bevoegd is over geschillen te oordelen. Hoera, u behaalt uw gelijk en krijgt een Nederlands vonnis waarin de Chinese contractspartij wordt veroordeeld te betalen! De Chinese contractspartij heeft echter alleen bezittingen in China. U wilt dan ook in China rechtsmaatregelen treffen door bijvoorbeeld beslag te (laten) leggen op deze bezittingen. China en Nederland hebben echter niet afgesproken elkaars vonnissen te erkennen en ten uitvoer te leggen. De Chinese rechter weigert vervolgens dan ook uw Nederlandse vonnis ten uitvoer te leggen waardoor u uw vordering, ondanks het Nederlandse veroordelende vonnis, niet betaald krijgt!
Bovenstaande problematiek kan echter worden opgelost door het opnemen van een arbitragebeding. In een arbitragebeding maken partijen de bindende afspraak geschillen die ontstaan uit de overeenkomst niet voor te leggen aan de rechter van een land maar aan één of meer arbiters. Meer informatie over arbitrage en haar voor- en nadelen als alternatieve wijze van geschillenoplossing vindt u in dit artikel.
In tegenstelling tot de tenuitvoerlegging van vonnissen die afkomstig zijn van een overheidsrechter is er voor de tenuitvoerlegging van arbitrale vonnissen wel een (vrijwel) wereldwijde overkoepelende regeling, de ‘New York Conventie’ genaamd. Ieder land dat aangesloten is bij deze conventie (waaronder China) spreekt af dat zij arbitrale vonnissen afkomstig uit andere landen zal erkennen en ten uitvoer leggen, mits aan de voorwaarden uit de New York Conventie voldaan is. Deze voorwaarden hebben betrekking op voornamelijk procedurele aspecten zoals: is het arbitragebeding wel geldig tot stand gekomen of hebben partijen wel voldoende de mogelijkheid gekregen zich inhoudelijk te verweren? Het inhoudelijk oordeel over het geschil wordt in beginsel niet (opnieuw) beoordeeld. Indien aan de voorwaarden van de New York Conventie voldaan is kan een arbitraal vonnis met een relatief gemak in 157 landen* worden erkend en ten uitvoer worden gelegd!
Wilt u weten of het opnemen van een arbitragebeding in de overeenkomst(en) van uw onderneming in uw situatie handig is? Schroom dan niet contact met ons op te nemen!
* Bijgewerkt tot maart 2017.
DISCLAIMER: Om deze tekst voor het grote publiek leesbaar te houden is niet het volledig juridisch verhaal uiteengezet. Om deze reden kunt u geen rechten ontlenen aan bovenstaande tekst.
