%20Thielen.jpeg)
De Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR-2021) heeft lang op zich laten wachten, maar treedt op 1 juli 2021 (eindelijk) in werking. Deze invoering zal ingrijpende gevolgen hebben voor (de positie van bestuurders en toezichthouders van) stichtingen, verenigingen, coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen. De komende weken bereiden wij u graag voor op de inwerkingtreding van de WBTR door het plaatsen van een aantal korte blogs en het geven van een webinar in de tweede helft van juni a.s. In onze introductie van deze blogreeks bespraken wij dat de WBTR zeven belangrijke elementen bevat. In dit eerste deel van de blogreeks staat het onderwerp toezicht centraal.
Toezicht
De WBTR introduceert voor stichtingen en verenigingen een wettelijke grondslag voor het instellen van een toezichthoudend orgaan (dualistisch bestuursmodel) en een zogeheten one tier board (monistisch bestuursmodel). Mogelijk ten overvloede merken wij nog op dat het een stichting en een vereniging vrij staat om te kiezen tussen een dualistisch of een monistisch bestuursmodel. Het een sluit het ander wel uit, dus er kan niet worden gekozen voor beiden.
Dualistisch bestuursmodel: Raad van Commissarissen
Een wettelijke grondslag voor het (uit eigen beweging) instellen van een toezichthoudend orgaan (ook wel aangeduid als Raad van Commissarissen) bestaat al voor de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV), de naamloze vennootschap (NV), de coöperatie en de onderlinge waarborgmaatschappijen. Echter, ontbrak deze wettelijke grondslag nog voor de stichting en de vereniging. In de praktijk hebben stichtingen en verenigingen vaak al wel een Raad van Toezicht, maar ontbreekt een wettelijke regeling daarvoor.
De Raad van Commissarissen heeft als taak om toezicht te houden op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken in de stichting en de vereniging. Dit toezichthoudend orgaan moet worden ingesteld bij de statuten van de stichting en de vereniging. De benaming van dit orgaan in de statuten is niet bepalend voor de juridische kwalificatie. Als het een orgaan betreft dat toezicht houdt op de bestuurders, dan is er sprake van een Raad van Commissarissen onder de WBTR. Ook een Raad van Toezicht kan dus een Raad van Commissarissen in de zin van de WBTR zijn. De WBTR bepaalt overigens dat een Raad van Commissarissen bij stichtingen en verenigingen ook mag worden aangeduid als een Raad van Toezicht.
Een Raad van Commissarissen bestaat uit één of meer natuurlijke personen (ook wel commissarissen genoemd). Een commissaris kan geen rechtspersoon zijn. De benaming van dit orgaan is niet van bepalend onder de WBTR.
Monistisch bestuursmodel: one tier board
Een monistisch bestuursmodel (ook wel een one tier board genoemd) is een bestuursmodel waarbij zowel uitvoerende als niet-uitvoerende bestuurders onderdeel uitmaken van één en hetzelfde orgaan (het bestuur). De niet-uitvoerende bestuurders houden toezicht op de uitvoerende bestuurders.
Een wettelijke grondslag voor het instellen van een one tier board bestaat eveneens al voor de BV en de NV (WBT-2013), maar ontbrak nog voor de overige rechtspersonen. Ook een one tier board moet worden ingesteld bij de statuten en niet-uitvoerende bestuurders moeten natuurlijke personen zijn. Let op, het instellen van een one tier board kan in sectorale wetgeving zijn uitgesloten!
Heeft u momenteel al vragen over de WBTR, dan hoeft u natuurlijk niet te wachten tot onze volgende blog of ons webinar. Neem gerust eerder contact met ons op.
