Het zonnige weer verraadt het al, de zomervakantie van 2021 staat voor de deur. Een periode waarin veel werknemers op vakantie gaan, maar dit jaar extra vragen oproept bij werkgevers. Want hoe zit het met oranje vakantielanden en thuisquarantaine? Moet u het loon doorbetalen tijdens thuisquarantaine? Grote vraag is dan ook: ‘Hoe ga ik hier als werkgever mee om?’ In dit artikel sta ik stil bij deze vragen.
Thuisquarantaine en loondoorbetaling
Als werknemers dit jaar op vakantie gaan naar het buitenland, is de kans groot dat zij na de vakantie in thuisquarantaine gaan/moeten. Er geldt namelijk een uitdrukkelijk advies van het kabinet om na een vakantie in een oranje en/of rood vakantieland tien dagen in thuisquarantaine te gaan. Ook als de werknemers al gevaccineerd zijn. Voor gebieden met een zeer hoog coronarisico geldt sinds 1 juni 2021 zelf een verplichte thuisquarantaine. Na vijf dagen kan de quarantaine beëindigd worden indien er sprake is van een negatieve coronatest.
Maar moet u het salaris van uw werknemer ook doorbetalen gedurende deze thuisquarantaine? Sinds 1 januari 2020 geldt in Nederland het uitgangspunt dat als werknemers geen arbeid verrichten, zij wel loon ontvangen. Dit is anders wanneer de reden voor het niet verrichten van de werkzaamheden naar redelijkheid in de risicosfeer van de werknemer ligt. Is dit het geval, dan hoeft u het loon niet door te betalen. Er moet dus per geval een risicoafweging worden gemaakt. De vraag of thuisquarantaine als gevolg van het coronavirus voor de rekening van u of de werknemer behoort te komen, is helaas niet eenduidig te beantwoorden. Dit zal a namelijk afhangen van verschillende omstandigheden, zoals de kleurcodes van de vakantielanden voorafgaand aan het vertrek.
Kleurcodes voor vakantielanden
Belangrijk onderdeel van de risicoafweging is de kleurcode van het vakantieland voor vertrek. Iedere kleurcode geeft aan hoe veilig een land of gebied is.
- Groen: er zijn geen bijzondere veiligheidsrisico’s.
- Geel: er zijn bepaalde veiligheidsrisico’s, maar reizen naar dit land of gebied is nog verantwoord.
- Oranje: er zijn ernstige veiligheidsrisico’s, het advies is om alleen naar dit land of gebied af te reizen als het noodzakelijk is (vakantiereizen zijn niet noodzakelijk).
- Rood: er zijn zeer ernstige veiligheidsrisico’s, vanwege mogelijke levensbedreigende situaties is het advies is om niet naar dit land of gebied af te reizen.
Reizen naar oranje en/of rode vakantielanden wordt afgeraden. Een reis naar een geel vakantieland wordt niet afgeraden, maar let op: de gezondheidssituatie kan snel wijzigen. Dit betekent dat het reisadvies bij vertrek nog geel kan zijn, maar tijdens het verblijf plotseling oranje of rood kan worden.
Bij reizen naar oranje en/of rode vakantielanden wordt thuisquarantaine uitdrukkelijk geadviseerd.
Twee situaties
Of u het loon aan uw werknemers moet doorbetalen tijdens een thuisquarantaine na vakantie, hangt af van de situatie en het beleid dat u heeft opgesteld. Was er bij vertrek nog sprake van een geel vakantieland, maar veranderde deze tijdens de vakantie in oranje/rood? Of was er bij vertrek al sprake van een oranje/rood vakantieland? Een verschil dat doorslaggevend kan zijn in de risicoafweging.
- Bij vertrek was er nog sprake van een geel vakantieland, maar tijdens de vakantie verandert dit in oranje of rood
Als de kleurcode van het vakantieland tijdens de vakantie wijzigt in oranje of rood, zal de werknemer tien dagen in thuisquarantaine gaan. Aangezien bij vertrek nog geen sprake was van een oranje of rood vakantieland, heeft de werknemer de thuisquarantaine niet kunnen voorzien. Anderzijds kunt u aanvoeren dat nu de coronapandemie al langer aanhoudt, de werknemer had moeten voorzien dat de kleurcode in het vakantieland kan worden opgeschaald. Er is nog geen rechtspraak op dit gebied, maar de risicoafweging zal waarschijnlijk in het voordeel van de werknemer uitvallen. Dit betekent dat u het salaris van de werknemer dan zal moeten doorbetalen. Tip: het is goed om te onderzoeken of de werknemer in een dergelijke situatie thuis werkzaamheden kan verrichten. - Bij vertrek was er al sprake van een oranje of rood vakantieland
Indien de kleurcode van het vakantieland voor vertrek al oranje of rood was, ligt de risicoverdeling naar mijn oordeel anders. U kunt namelijk aanvoeren dat de werknemer willens en wetens het risico heeft genomen om in thuisquarantaine te gaan. De risicoafweging zal in dat geval waarschijnlijk in het nadeel van de werknemer uitvallen. Dit betekent dat wanneer de werknemer thuis geen werkzaamheden kan verrichten, u geen loon hoeft door te betalen. Let op: u moet het loon wel doorbetalen als de werknemer thuis wél werkzaamheden kan verrichten.
Opstellen van een vakantiebeleid
Het al dan niet doorbetalen van het loon tijdens een thuisquarantaine kan zorgen voor veel discussies met uw werknemers. Het advies is dan ook om vooraf (dus voordat de zomervakantie begint) een beleid op te stellen. In zo’n beleid kunt u stilstaan bij de vraag of thuisquarantaine verplicht is, ook als iemand gevaccineerd is. Ik kan me echter voorstellen dat u vanuit uw zorgplicht ten opzichte van al uw werknemers en uw instructierecht besluit om de thuisquarantaine te verplichten.
Vervolgens is het belangrijk om in dit beleid uiteen te zetten wat er met de loondoorbetaling gebeurt als de werknemer in thuisquarantaine moet. Moet de werknemer thuiswerken? Wordt de loondoorbetaling stopgezet omdat niet thuisgewerkt kan worden? Of moet de werknemer aanvullende vakantiedagen opnemen? Dit zijn opties die u uit kunt werken in dit beleid.
Het is van belang om een dergelijk beleid te delen met de werknemers en hen voorafgaand aan de vakantie te wijzen op de risico’s van thuisquarantaine.
Conclusie
Het al dan niet doorbetalen van loon gedurende een thuisquarantaine is dus onder andere afhankelijk van:
- uw beleid;
- de kleurcode die het vakantieland had voorafgaand aan vertrek en;
- of de werknemer thuis werkzaamheden kan verrichten.
Denk goed na over het opstellen van een vakantiebeleid en hoe u dit beleid vorm gaat geven. Twijfelt u of u het loon van uw werknemers moet doorbetalen of wilt u een speciaal beleid opstellen? Neem dan contact op met één van onze specialisten.
