Hoe zit het met de opbouw van vakantiedagen tijdens een slapend dienstverband?

Werkgevers zijn verplicht om het loon van een werknemer tijdens ziekte twee jaar door te betalen. Na die twee jaar – of maximaal drie als sprake is van een loonsanctie – kunnen werkgevers de zieke werknemer in veel gevallen ontslaan (lees hier meer). Als werkgever kun je je werknemer echter ook na afloop van twee jaar ziekte in dienst houden. Je bent dan niet langer verplicht om het loon door te betalen, maar de arbeidsovereenkomst tussen jou en de werknemer blijft bestaan. Dit wordt ook wel een slapend dienstverband genoemd. Belangrijke vraag voor veel werkgevers: bouwt een werknemer tijdens het slapend dienstverband vakantiedagen op?

Uitspraak van de rechter

De Nederlandse wet bepaalt dat een werknemer alleen vakantiedagen opbouwt over dagen waarop hij of zij recht heeft op loon. Dit zou betekenen dat de werknemer, zodra de loondoorbetalingsplicht eindigt en de werknemer dus geen recht meer heeft op loon, ook geen vakantiedagen meer opbouwt. In een recente uitspraak heeft de rechter echter bepaald dat deze bepaling uit de Nederlandse wet in strijd is met het Europees recht. Dit heeft tot gevolg dat de bepaling buiten toepassing wordt gelaten. Oftewel: de rechter bepaalde dat de regel dat een werknemer alleen vakantie-uren opbouwt over de tijd waarin hij aanspraak heeft op loon, in strijd is met Europees recht. Zieke werknemers bouwen daarom de gehele ziekteperiode, en niet alleen de eerste twee jaar van hun ziekte, volledig vakantie-uren op, ongeacht of zij arbeid verrichten en ongeacht of zij recht hebben op loon. Dit heeft ook tot gevolg dat de opgebouwde vakantiedagen moeten worden uitbetaald bij de eindafrekening van de zieke werknemer.

Reactie van het kabinet

Uit antwoorden op Kamervragen blijkt dat het demissionaire kabinet het niet eens is met de uitspraak van de rechter. De minister heeft aangegeven dat de Nederlandse wet naar het oordeel van het kabinet niet in strijd is met Europees recht. Volgens het kabinet stopt de vakantieopbouw dus na het eindigen van de loondoorbetalingsplicht van de werkgever. Ook als de werknemer nog een slapend dienstverband heeft, bouwt de werknemer volgens het kabinet dus geen vakantiedagen op als hij geen loon ontvangt. Het kabinet geeft aan dat de uitspraak van de rechter vooralsnog op zichzelf staat en onvoldoende concrete aanknopingspunten biedt om te concluderen dat de Nederlandse wetgeving niet in lijn zou zijn met Europees recht.

Wat nu?

Juristen stellen kritische kanttekeningen bij het standpunt van het kabinet. Vanwege de verschillende visies van de rechter en het kabinet, is nog niet duidelijk hoe deze kwestie zich verder zal ontwikkelen.

Tips voor werkgevers:

• beëindig het dienstverband met je zieke werknemer na het einde van de loondoorbetalingsplicht, zodat de werknemer uit dienst treedt en in ieder geval geen vakantiedagen meer zal opbouwen;
  
  
• houd bij onderhandelingen over de beëindiging van het slapend dienstverband rekening met het standpunt van het kabinet;
  
  
• wil je het slapende dienstverband niet beëindigen en geen enkel risico lopen? Ken dan de opbouw en uitbetaling van vakantiedagen na het verstrijken van de loondoorbetalingsverplichting wel toe, zodat je achteraf niet onverwachts met kosten wordt geconfronteerd.