Kennis & blogs

De (getrapte) ingebrekestelling: niet afwachten maar handelen

Geschreven door T.J.G. (Justus) Heideveld | 21 maart 2023

In onze vorige blog bespraken we wat u kunt doen als de samenwerking tussen u en de andere partij spaak loopt. Kort samengevat: het is belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven en tijdig (bij voorkeur schriftelijk) te klagen. Ook kunt u overwegen de overeenkomst aan te passen en indien nodig op te schorten. Maar wat als dit niet voldoende blijkt en er twijfels blijven bestaan over het voortzetten van de opdracht?

In dat geval zal de andere partij doorgaans eerst in gebreke moeten worden gesteld. In de regel geldt: zonder een ingebrekestelling komt de ander niet tekort, en zonder tekortkoming is er geen aansprakelijkheid. In de praktijk wordt de term “ingebrekestelling” te pas en te onpas gebruikt. Mensen gebruiken het vaak als signaalwoord om hun zin te krijgen, zonder duidelijk aan te geven waarom en waarmee de andere partij in gebreke zou zijn. Het is dus belangrijk om te weten waar een ingebrekestelling aan dient te voldoen.

Een ingebrekestelling moet altijd schriftelijk en kent drie onderdelen:

  • een aanmaning waarin duidelijk staat omschreven wat u vordert;
  • op welke grondslag u dat kan vorderen; en
  • een redelijke (laatste) termijn om de verbintenis alsnog na te komen.

Een voorbeeld van een ingebrekestelling met alle bovenstaande punten is:

“Bij de acceptatie van uw offerte d.d. 16 februari jl. gaf u aan de goederen binnen 3 weken te kunnen leveren (2). Echter, ik heb tot op de dag van heden (13 maart 2023) niets ontvangen. Hierbij geef ik u een laatste termijn van 7 dagen (3), dus uiterlijk 20 maart 2023, om de goederen alsnog te leveren (1). Bij gebreke van een levering binnen deze termijn, zal ik u aansprakelijk stellen voor de door de vertraging geleden schade.”

 

Lengte redelijke termijn

Een veel gehoorde vraag is: wat is nu een redelijke termijn? Hier is helaas geen eenduidig antwoord op te geven. In een arrest uit oktober 2019 heeft de Hoge Raad benadrukt dat de lengte van de te geven termijn afhankelijk is van de door de schuldenaar gewekte verwachtingen, de voor de branche gebruikelijke termijnen, het bestaan van eerdere klachten en de tijd die reeds is verstreken.

In bijzondere gevallen kan een termijn van 24 of 48 uur al redelijk zijn, terwijl bij een complexe overeenkomst de redelijke termijn een maand kan zijn. Het is daarom belangrijk om voor uzelf duidelijk te hebben waarop uw verwachting is gebaseerd, waarom het voor u van belang is dat de overeenkomst binnen een bepaalde termijn wordt nagekomen en welke termijn u de ander reeds heeft gegeven.

Getrapte ingebrekestelling

Stel nu dat de andere partij nog een maand de tijd heeft om de overeenkomst na te komen, maar u nu al twijfels heeft of dat gaat lukken. Uw vragen voor wat betreft de voortgang worden afgepoeierd. Moet u dan een maand wachten?

Als u goede gronden heeft om te vrezen dat de ander zijn of haar verplichtingen uit de overeenkomst niet zal nakomen, dan kunt u haar schriftelijk aanmanen om binnen een redelijke termijn van bijvoorbeeld vijf dagen te bevestigen dat zij haar verplichtingen uit de overeenkomst zal nakomen. De wet biedt dus de mogelijkheid om eerder in beweging te komen.

Bij gebreke van een bevestiging binnen de gestelde termijn kunt u de overeenkomst opschorten, ontbinden en/of schadevergoeding vorderen. Mocht de andere partij bevestigen de overeenkomst binnen de maand na te komen en doet zij dat niet? Dan werkt dit in uw voordeel bij het verhalen van de vertragingsschade.

Wanneer is er geen ingebrekestelling nodig?

Er zijn ook situaties waarbij het verzuim vaststaat zonder een ingebrekestelling. Een ingebrekestelling is bijvoorbeeld niet nodig als er een voldoende bepaalbare termijn is afgesproken. Ook als de andere partij heeft medegedeeld de overeenkomst niet na te komen, is een ingebrekestelling niet langer vereist. Een ander voorbeeld van een uitzondering is als een ingebrekestelling vanwege de spoedeisendheid niet mogelijk of zinvol is. Bijvoorbeeld als het dak van uw nieuwe schuur eraf waait.

Het is echter ook mogelijk dat er omstandigheden zijn waardoor de vertraging niet aan de andere partij valt te verwijten of dat de andere partij aanspraak kan maken op een verlenging van de termijn. Het is daarom aan te raden om de ingebrekestelling en de bijbehorende gronden vooraf te laten controleren door een advocaat.

Heeft u te maken met een ingebrekestelling of wilt u zelf iemand in gebreke stellen, neem dan contact op met een van onze specialisten.

In onze volgende blog gaan we in op de remedies die een koper/opdrachtgever kan toepassen bij de beëindiging van de overeenkomst.