Om de kwaliteit van het bouwen te verbeteren en de rechtspositie van de opdrachtgever te versterken is per 1 januari 2024 de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Met de Wkb wil de overheid zorgen voor meer toezicht en meer controle in de bouw.
Gaat heel bouwend Nederland dan meteen op de schop?
Ja, de verbetering van de rechtspositie van de opdrachtgever - door middel van een wijziging van het Burgerlijk Wetboek – heeft op alle bouwwerken betrekking. Alleen zal de Wkb voor wat betreft de kwaliteitsborging stapsgewijs worden ingevoerd. Bovendien geldt deze wet voor wat betreft de kwaliteitsborging in eerste instantie alleen voor de ‘eenvoudige bouwwerken’, aangeduid als "gevolgklasse 1". Denk hierbij aan eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. Mogelijk volgen later de gebouwen die vallen onder de "gevolgklasse 2 en 3". Om het nog ingewikkelder te maken voor verbouwingen, gaat de kwaliteitsborging op zijn vroegst in per 1 juli 2024.
Dat er voor veel partijen een en ander gaat veranderen is een ding wat zeker is. Een voorbeeld? In de Wkb opgenomen dat u (als aannemer) ook na oplevering van het werk aansprakelijk blijft voor gebreken die de opdrachtgever bij de oplevering had kunnen zien.
Tijd om met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen aan de slag te gaan
Om u hierbij te helpen, hebben wij alle belangrijke informatie voor u gebundeld in het ‘Wkb-kennisdossier’. In dit kennisdossier vindt u niet alleen blogs, maar bijvoorbeeld ook een downloadbare modelbrief voor het vrijgeven van een depot. Ook worden op deze pagina de webinars aangekondigd en vindt u binnenkort meer informatie over in company trainingen over dit onderwerp.
Voorbeeldbrief voor vrijgave depot
Download hier de modelbrief
Waar kunnen wij u mee helpen?
Annemarie Carpaijis het aanspreekpunt voor de Wkb.
Veel gestelde vragen Wet kwaliteitsborging voor het bouwen
Waar gaat de Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen over?
De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen gaat over de verbetering van de kwaliteit van het bouwen en de versterking van de positie van de opdrachtgever. Deze beide doelen wil men bereiken door het stelsel van kwaliteitsborging in de Woningwet te wijzigen, evenals de aansprakelijkheid van de aannemer in het Burgerlijk Wetboek.
Wanneer treedt de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen in werking?
De wet is in mei 2019 aangenomen door de Eerste Kamer en is op 1 januari 2024 in werking getreden.
De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen geldt toch alleen voor woningen?
Nee, dat is niet juist. De wijzigingen ten aanzien van de kwaliteitsborging gelden voor alle vergunningsplichtige bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit zijn niet alleen woningen maar hier kunnen ook bedrijfsgebouwen onder vallen. Om het nog ingewikkelder te maken voor verbouwingen, gaat de kwaliteitsborging op zijn vroegst in per 1 juli 2024.
Verder gelden de wijzigingen van het Burgerlijk Wetboek voor alle bouwwerken, ongeacht de gevolgklasse waarin zij vallen.
Geldt de Wkb na inwerkingtreding ook voor lopende projecten?
Nee, voor lopende projecten geldt er overgangsrecht. Dit is op grond waarvan het nieuwe systeem van kwaliteitsborging niet geldt voor projecten waarvoor al een omgevingsvergunning voor het bouwen is aangevraagd. De wijzigingen van het Burgerlijk Wetboek gelden niet voor bouwwerken waarvoor al een aannemingsovereenkomst is aangegaan.
Echter, in de overgangswet zit wel een ‘weeffout’ waardoor twee wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek wel van toepassing zijn op al gesloten aannemingsovereenkomsten. Dit betreft de wijziging van de waarschuwingsplicht en het opleverdossier consument.
Waaruit bestaan de wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek?
Het Burgerlijk Wetboek schrijft bij de invoering van de Wkb voor dat:
de aannemer schriftelijk en voldoende duidelijk moet waarschuwen;
de aannemer na de oplevering aansprakelijk is voor gebreken aan het werk die bij de oplevering niet zijn ontdekt, tenzij deze niet aan de aannemer zijn toe te rekenen;
bij de melding dat het werk gereed is om te worden opgeleverd moet de aannemer een ‘opleverdossier consument’ aan de opdrachtgever verstrekken. Het opleverdossier bevat gegevens en bescheiden waaruit blijkt dat de aannemer aan zijn verplichtingen uit hoofde van de aannemingsovereenkomst heeft voldaan, waaronder tekeningen, berekeningen en een opgave van de gebruikte materialen en informatie over het gebruik en het onderhoud van het werk.
de aannemer, ingeval van de bouw van een woning in opdracht van een consument, de opdrachtgever voorafgaand dan wel uiterlijk ten tijde van het aangaan van de overeenkomst schriftelijk informeert over gevolgen van eventuele insolventie van de aannemer en de gevolgen voor verborgen gebreken na de oplevering.
de aannemer de opdrachtgever schriftelijk moet wijzen op zijn wettelijk opschortingsrecht voordat de notaris het in depot gehouden bedrag op grond van de ‘5%-regeling’ mag uitbetalen.
Wat zijn gevolgklassen?
De Wkb wordt gefaseerd ingevoerd. Hierdoor zal de Wkb in eerste instantie alleen voor gevolgklasse 1 gelden. Onder de Wkb worden de projecten in drie gevolgklassen ingedeeld. Hoe groter de gevolgen van het falen van een bouwwerk en van het gebruik ervan, hoe zwaarder de eisen voor kwaliteitsborging en daarmee de gevolgklasse.
Gevolgklasse 1: kans op beperkte persoonlijke gevolgen, als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Hierbij valt te denken aan grondgebonden woningen.
Gevolgklasse 2: kans op persoonlijke gevolgen als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Hierbij valt te denken aan bibliotheken, gemeentehuizen, onderwijsgebouwen en woongebouwen tot 70 meter hoogte.
Gevolgklasse 3: kans op aanzienlijke persoonlijke gevolgen als niet aan de bouwtechnische voorschriften wordt voldaan. Hieronder kunnen bouwwerken zoals metrostations, voetbalstadions, ziekenhuizen en gebouwen hoger dan 70 meter.
Wat is de definitie van gevolgklasse 1?
De Wkb zal bij inwerkingtreding in eerste instantie alleen gelden voor bouwwerken vallend onder gevolgklasse 1:
Grondgebonden eengezinswoningen, inclusief nevenfuncties (garage, kantoor aan huis)
Woonboten
Vakantiewoningen
Bedrijfspanden van maximaal 2 bouwlagen, inclusief een klein kantoor / kantine
Kleine fiets- en voetgangersbruggen (niet over rijks- of provinciale wegen)
Overige bouwwerken geen gebouw zijnde tot maximaal 20 meter hoog (masten, antennes, etc.)
Verbouwingen van hiervoor genoemde bouwwerken vallen ook onder gevolgklasse 1 (voor zover niet vergunningvrij).
Vooralsnog vallen de volgende gevallen niet onder Wkb*:
Monumenten
Bouwwerken waarbij voor het gebruik een milieuvergunning nodig is
Bouwwerken waarbij voor het gebruik een vergunning of melding brandveilig gebruik nodig is
Bouwwerken waarbij er sprake is van een gelijkwaardige oplossing voor brand- of constructieve veiligheid
*Deze bouwwerken vallen – net als andere bouwwerken die niet voldoen aan gevolgklasse 1 – vooralsnog onder het bestaande regime van de gemeentelijke toetsing.
Zijn er al instrumenten van kwaliteitsborging?
Ja, er zijn al diverse instrumenten van kwaliteitsborging. Dit zijn onder meer:
%20Carpaij.jpeg "A.C.L. (Annemarie) Carpaij")
%20Boersma.jpeg "K.J.T. (Karel) Boersma")
