Welke rechtsvorm kies ik voor mijn onderneming?

Een onderneming inrichten kan juridisch op verschillende manieren worden vormgegeven door middel van zogeheten rechtsvormen. Welke rechtsvormen bestaan er? Welke rechtsvorm moet ik kiezen? Past de rechtsvorm nog bij mijn onderneming? Het is goed voorstelbaar dat u als ondernemer vragen heeft over de juridische vormgeving van uw onderneming, zeker bij inkrimping of bij groei. In dit blog geef ik antwoord op deze vragen.

Rechtsvormen met en zonder rechtspersoonlijkheid

Volgens cijfers van het CBS is de eenmanszaak verreweg de meest gekozen rechtsvorm in Nederland. Op nummer twee staat de besloten vennootschap en op nummer drie de vennootschap onder firma.

In dit blog benoem ik de verschillende rechtsvormen. Rechtsvormen zijn te verdelen in twee categorieën: met en zonder rechtspersoonlijkheid. Het onderscheid hiertussen staat in dit artikel centraal.

Rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid

Kortgezegd is het gevolg van rechtspersoonlijkheid dat niet de privépersoon, maar de ‘rechtsvorm zelf’ deelneemt aan het economische verkeer. De rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid heeft eigen vermogen en is aansprakelijk voor eigen schulden. Een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid heeft dus eigen rechten en verplichtingen die zijn afgescheiden van de privépersoon erachter.

Rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid

Een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid heeft geen eigen rechten en verplichtingen. Het is de privépersoon zelf die deelneemt aan het economische verkeer. De rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid heeft geen eigen vermogen. Het vermogen van de privépersoon is ook het vermogen van de rechtsvorm en de privépersoon is ook aansprakelijk voor schulden. Een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid heeft dus geen eigen rechten en verplichtingen die afgescheiden zijn van de privépersoon.

Wat zijn de verschillende rechtsvormen?

Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid zijn:

• Vereniging
• Coöperatie
• Onderlinge waarborgmaatschappij
• Naamloze vennootschap (NV)
• Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (BV)
• Stichting
  
  

Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid:

• Eenmanszaak
• Maatschap
• Vennootschap onder firma (VOF)
• Commanditaire vennootschap

De vennootschap onder firma, maatschap en commanditaire vennootschap worden personenvennootschappen genoemd. Mogelijk komt in de toekomst het verschil tussen de vennootschap onder firma en de maatschap te vervallen door het wetsvoorstel ‘modernisering personenvennootschappen’. Van de ontwikkelingen hierover houd ik u op de hoogte.

Welke rechtsvorm moet ik kiezen?

De keuze voor een rechtsvorm is grotendeels afhankelijk van het doel van de onderneming. Iedere rechtsvorm heeft zijn eigenaardigheden, voordelen en risico’s. Wat wilt u met uw onderneming bereiken? Als u die vraag helder kunt beantwoorden, dan kan een keuze effectiever worden gemaakt.

Wijzigen rechtsvorm

Ook is het mogelijk om een reeds gekozen rechtsvorm te wijzigen. Daartoe kan bijvoorbeeld aanleiding bestaan als uw onderneming groeit of krimpt. Gelet op mogelijke (privé)aansprakelijkheden, is het raadzaam om u goed te laten adviseren als u twijfelt over de juiste rechtsvorm.

Conclusie

Het ondernemerschap kan op verschillende manieren juridisch worden vormgegeven. Afhankelijk van uw doelstelling, maakt u een keuze voor de wijze waarop u uw onderneming juridisch structureert. Iedere rechtsvorm heeft zijn eigenaardigheden, voordelen en risico’s. Dit blog is slechts een weergave van de verschillende rechtsvormen.

Mocht u uitvoeriger geïnformeerd willen worden over dit onderwerp, neem dan gerust contact met mij op.