Kennis & blogs

Handhaving op schijnzelfstandigheid van zzp’ers vanaf 2025, hoe zit het precies?

Geschreven door D. (Demi) van Helden | 30 september 2024

Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst gaat per die datum dus controleren of zzp’ers niet eigenlijk op basis van een dienstverband werkzaam zijn. Het vooruitzicht van handhaving levert veel onrust op onder opdrachtgevers én zzp’ers. Er bestaat namelijk nog veel onduidelijkheid over.

Wat is er aan de hand?

Om meer duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelatie tussen opdrachtgevers en zzp’ers werd in 2016 de Wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) ingevoerd. Omdat de wet juist voor onrust bleek te zorgen, werd besloten om de handhaving tijdelijk op te schorten. Het zogenaamde handhavingsmoratorium werd ingesteld: de Belastingdienst zou alleen handhavend optreden bij kwaadwillende werkgevers, die de regels voor arbeidsrelaties bewust niet naleven. Als geen sprake is van kwaadwillendheid, geeft de Belastingdienst eerst aanwijzingen.

Dit handhavingsmoratorium komt vanaf 1 januari 2025 tot zijn einde.

Wat houdt de handhaving in?

Vanaf januari 2025 zullen de normale regels voor handhaving weer gelden. De Belastingdienst kan dan dus direct correctieverplichtingen, boetes en naheffingen opleggen als blijkt dat een zzp’er in de praktijk wordt ingezet als werknemer. Wél is besloten een overgangsjaar te hanteren: werkgevers krijgen in 2025 nog geen vergrijpboete bij correcties als zij aantonen dat zij zich inzetten tegen schijnzelfstandigheid. Wat betreft de naheffingen geldt dat de Belastingdienst met terugwerkende kracht kan naheffen. De Belastingdienst corrigeert echter alleen met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025. Dit is anders als sprake is van kwaadwillendheid of als een organisatie een aanwijzing niet heeft opgevolgd. In dat geval kan de Belastingdienst naheffen tot vijf jaar terug.

Werknemer of zzp’er?

In de praktijk blijkt nogal eens onduidelijk te zijn of een werkende moet worden aangemerkt als een werknemer of een zzp’er. Een voorbeeld van een zaak waarin op papier sprake was van een zzp’er, maar de werkenden in de praktijk werknemers bleken te zijn, biedt de Deliveroo-zaak.

Het kabinet wil daarom het wetsvoorstel voor de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden doorzetten. Deze wet moet verduidelijken of iemand als werknemer of als zelfstandige werkt. Aangezien deze wet nog geen geldende regelgeving is en nog niet duidelijk is wanneer dit wel het geval is, zal de onduidelijkheid naar verwachting nog een tijd blijven bestaan. Ter voorbereiding van de opheffing van het handhavingsmoratorium zal de Belastingdienst in aanloop naar 1 januari 2025 opdrachtgevers en zzp’ers praktische hulp en informatie blijven geven.

Goed om te weten: de eerder gehanteerde modelovereenkomsten worden niet meer goedgekeurd door de Belastingdienst. Deze overeenkomsten geven namelijk geen zekerheid over de manier waarop de arbeidsrelatie moet worden aangemerkt. Lopende overeenkomsten worden nog wel geëerbiedigd tot de einddatum ervan.

Twijfel jij over de vraag of je werkende een zzp’er of een werknemer is? Of heb je vragen over de handhaving door de Belastingdienst? Neem dan vooral contact op met één van onze specialisten.